CK MB Testi

CK MB testi, kalp kasına özgü bir enzim olan Kreatin Kinaz-MB (Creatine Kinase-MB) fraksiyonunun kandaki düzeyini ölçen bir biyokimya testidir. Kreatin kinaz (CK), vücutta kas hücrelerinde bulunan ve enerji üretiminde görev alan bir enzimdir. Üç farklı formu vardır: CK-MM (iskelet kası), CK-BB (beyin) ve CK-MB (kalp kası).
Normal koşullarda CK-MB düzeyi kanda çok düşüktür. Ancak kalp kası hücreleri hasar gördüğünde, bu enzim kana salınır ve seviyesi yükselir. Bu nedenle CK MB testi, kalp kası hasarını tespit etmek ve izlemek amacıyla kullanılır.
En sık akut miyokard enfarktüsü (kalp krizi) tanısında kullanılır; çünkü hasarın başlamasından sonraki 3–6 saat içinde kanda yükselmeye başlar, 12–24 saatte en yüksek seviyeye ulaşır ve 2–3 gün içinde normale döner. Bu özellik, kalp krizi tanısında zamanlama açısından değerli bir biyokimyasal göstergedir.
Ayrıca kas hastalıkları, ağır egzersiz, cerrahi müdahaleler veya elektrik çarpması gibi durumlarda da CK düzeyleri değişebilir. Ancak kalbe özgü olan CK-MB fraksiyonunun ölçümü, hasarın kaynağını ayırt etmeye yardımcı olur.

CK MB testi, genellikle kalp krizi şüphesi olan bireylerde istenir.
Doktor bu testi şu durumlarda talep edebilir:

• Göğüs ağrısı, nefes darlığı, terleme veya çarpıntı gibi kalp krizi belirtileri varsa,

• Kalp hastalığı geçiren hastalarda tedavi etkinliğini izlemek,

• Kalp cerrahisi veya anjiyo sonrası kalp kasında hasar olup olmadığını değerlendirmek,

• Kas hasarını kalp kaynaklı mı yoksa iskelet kası kaynaklı mı ayırt etmek amacıyla.
  CK MB testi genellikle Troponin testi ile birlikte değerlendirilir, çünkü troponin kalp kası hasarını daha uzun süre gösterebilir.

CK MB yüksekliği, çoğu zaman kalp kası hasarına işaret eder.
Yaygın nedenler arasında:

• Kalp krizi (miyokard enfarktüsü)

• Kalp cerrahisi veya anjiyoplasti sonrası kas hasarı

• Miyokardit (kalp kası iltihabı)

• Şiddetli fiziksel egzersiz veya kas yaralanmaları

• Elektrik çarpması veya travma bulunur.
  Kalp krizi sonrası CK-MB düzeyi birkaç gün içinde normale döner. Bu nedenle hem tanı koyma hem de iyileşme sürecini izleme açısından önemlidir. Ancak yüksek CK MB sonucu tek başına kalp krizi tanısı koymak için yeterli değildir; troponin testi ve EKG sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmelidir.

CK MB düşüklüğü, genellikle normal veya sağlıklı kalp kası dokusunun göstergesidir.
Düşük değerler, kalp kasında herhangi bir hasar olmadığını veya hasarın tamamen iyileştiğini gösterir.
Ayrıca CK MB düzeyleri bazı durumlarda çok erken dönemde veya testin yanlış zamanlamasında da düşük çıkabilir. Bu nedenle doktor gerek görürse testi birkaç saat arayla tekrarlayabilir.
Bazı ileri yaşlı bireylerde veya kas kütlesi düşük kişilerde CK MB düzeyinin düşük olması doğal kabul edilir ve klinik açıdan genellikle önemsizdir.

CK MB testi, damar yoluyla alınan kan örneği üzerinden yapılır.
Genellikle açlık gerekmez, ancak doktor farklı bir testle birlikte istediyse aç gelmeniz gerekebilir.
Kan örneği alınması işlemi birkaç dakika sürer ve ağrısızdır. Alınan kan, laboratuvarda enzimatik (ENZ) veya immünokimyasal (CLIA/ECLIA) yöntemlerle analiz edilir.
Test sonrası kişi hemen günlük yaşamına dönebilir. Ancak kalp krizi şüphesiyle test yapılıyorsa, hastanın tıbbi gözetim altında kalması gerekir.

CK MB testi genellikle 1–3 saat içinde sonuçlanır. Acil durumlarda, özellikle hastane ortamlarında dakikalar içinde sonuç alınabilir. Kullanılan cihazın türü ve laboratuvar yoğunluğu bu süreyi etkileyebilir.