CRP Testi

CRP testi, kanda bulunan C-Reaktif Protein adlı maddenin seviyesini ölçen bir laboratuvar testidir. CRP, karaciğer tarafından üretilen ve vücuttaki iltihabi durumlarda hızla artan bir proteindir. Bu nedenle, test vücutta enfeksiyon, iltihap veya doku hasarı olup olmadığını anlamak için kullanılır.

Sağlıklı bir bireyde CRP düzeyi genellikle düşüktür. Ancak bakteriyel enfeksiyon, romatizmal hastalıklar, otoimmün bozukluklar, cerrahi sonrası doku iyileşmesi veya kalp-damar hastalıkları gibi durumlarda CRP değeri yükselir. Bu artış, vücutta bir savunma mekanizmasının devreye girdiğini gösterir.

CRP testi, genellikle ateş, halsizlik, ağrı, şişlik veya belirgin bir enfeksiyon belirtisi olan hastalarda tanı amacıyla istenir. Ayrıca, kronik hastalıkların seyri veya uygulanan tedavinin etkinliğini değerlendirmede de önemli bir rol oynar. CRP, tek başına tanı koydurmaz; diğer laboratuvar testleri ve klinik bulgularla birlikte değerlendirilir.

CRP testi, vücutta bir enfeksiyon veya iltihap olup olmadığını anlamak, varsa şiddetini belirlemek için yapılır. Doktorlar bu testi; zatürre, menenjit, idrar yolu enfeksiyonu, apandisit, romatoid artrit gibi hastalıkların tanısında veya tedavi sürecinin takibinde kullanır.

Ayrıca kalp krizi riski yüksek bireylerde, yüksek duyarlılıklı CRP (hs-CRP) testi ile kardiyovasküler riskin değerlendirilmesinde de önemli bir göstergedir. Cerrahi sonrası enfeksiyon gelişip gelişmediğini izlemek amacıyla da düzenli olarak ölçülebilir.

Yüksek CRP, vücutta aktif bir enfeksiyon, inflamasyon veya doku hasarı bulunduğunu gösterir. Bakteriyel enfeksiyonlar, zatürre, bronşit, idrar yolu enfeksiyonu, sepsis, romatizmal hastalıklar ve otoimmün iltihaplar CRP’nin yükselmesine neden olabilir.

Ayrıca ameliyat sonrası doku iyileşmesi, travma, kanser, obezite veya kronik inflamatuar bağırsak hastalıkları gibi durumlar da yüksek CRP değerleriyle ilişkilidir. Bu testteki artış, hastalığın ciddiyeti hakkında fikir verir ancak tek başına tanı koydurmaz. Değerin yüksekliği, diğer testlerle birlikte değerlendirilerek uygun tedavi planı oluşturulur.

CRP testi düşük çıkması, genellikle vücutta aktif bir iltihap veya enfeksiyon olmadığını gösterir. Düşük değerler, başarılı bir tedavi sürecinin veya iyileşmenin göstergesi olabilir. Ancak bazı durumlarda karaciğer fonksiyon bozuklukları, şiddetli karaciğer yetmezliği veya immün sistem zayıflığı gibi nedenlerle CRP üretimi azalabilir.

Bu tür durumlarda düşük CRP sonucu, hastalığın olmadığını değil, karaciğerin yeterli protein üretemediğini gösterebilir. Dolayısıyla sonuç her zaman klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir.

CRP testi, basit bir kan tahlilidir. Koldaki bir toplardamardan alınan kan örneği laboratuvara gönderilir. Test öncesinde özel bir hazırlık gerekmez ve açlık şartı aranmaz. Laboratuvarda nefelometrik (NEP/TURB), ELISA, CLIA veya ECLIA gibi yöntemlerle ölçüm yapılır.

Sonuçlar, kanda bulunan CRP miktarını miligram/litre (mg/L) cinsinden gösterir. Normal değer genellikle 0–5 mg/L aralığındadır, ancak bu aralık laboratuvardan laboratuvara değişebilir. Test kısa sürede sonuç verir ve ağrısız bir işlemdir.

CRP testi genellikle 1–2 saat içinde sonuçlanır, ancak kullanılan çalışma yöntemi ve laboratuvar yoğunluğuna göre değişebilir.