Vitamin E (Alfa Tokoferol) Testi

Vitamin E (Alfa Tokoferol) testi, kandaki E vitamini (özellikle alfa-tokoferol) düzeyini ölçen bir biyokimyasal analizdir. E vitamini, vücutta güçlü bir antioksidan olarak görev yapar ve hücre zarlarını serbest radikallerin zararlı etkilerine karşı korur. Yağda çözünen bu vitamin, bağışıklık sisteminin normal çalışması, damar sağlığının korunması ve cilt dokusunun yenilenmesi açısından hayati öneme sahiptir.
Vitamin E, özellikle bitkisel yağlar, fındık, badem, yeşil yapraklı sebzeler ve tahıllarda bulunur. Kandaki düzeyi, vücudun yağ emilimi ve karaciğer fonksiyonlarıyla yakından ilişkilidir. Eksikliği genellikle malabsorpsiyon (yağ emilim bozukluğu), karaciğer hastalıkları veya uzun süreli yetersiz beslenme sonucunda ortaya çıkar.
Bu test, yağda çözünen vitaminlerin depolanma kapasitesi ve antioksidan dengesi hakkında da dolaylı bilgi sağlar. Özellikle oksidatif stresin arttığı hastalıklar (örneğin diyabet, kalp-damar hastalıkları, nörolojik bozukluklar) değerlendirilirken de kullanılabilir.
Laboratuvar ortamında yüksek performanslı sıvı kromatografi (HPLC) veya kütle spektrometrisi (MS) yöntemleriyle çalışılır. Bu sayede E vitamini seviyeleri yüksek doğrulukla belirlenir ve olası eksiklik ya da fazlalık durumları güvenilir biçimde saptanır.

Vitamin E (Alfa Tokoferol) testi, vücudun antioksidan dengesini değerlendirmek ve vitamin eksikliğini belirlemek amacıyla yapılır.
Bu test şu durumlarda istenebilir:

• Kas güçsüzlüğü, yorgunluk veya nörolojik belirtiler varsa,

• Yağ emilim bozuklukları (örneğin kistik fibrozis, çölyak, Crohn hastalığı) mevcutsa,

• Uzun süreli malnütrisyon veya düşük yağlı diyet uygulayan kişilerde,

• Yeni doğanlarda hemolitik anemi (alyuvar yıkımı) şüphesi varsa,

• Kronik karaciğer veya safra yolu hastalıklarında vitamin düzeyi izlenmek isteniyorsa.
  Ayrıca, antioksidan takviyeleri kullanan bireylerde doz etkinliği veya aşırılığı değerlendirmek için de uygulanabilir.

Vitamin E yüksekliği, genellikle aşırı vitamin takviyesi kullanımına bağlı olarak ortaya çıkar. Vücut fazla miktarda E vitaminini depolayabildiği için uzun süre yüksek doz alımı durumunda birikme görülebilir.
Yüksek düzeyler nadiren toksik etki yaratır, ancak kanama eğilimini artırabilir; çünkü E vitamini K vitaminiyle pıhtılaşma sürecinde etkileşime girer. Özellikle antikoagülan (kan sulandırıcı) ilaç kullanan kişilerde dikkat edilmelidir.
Bazı karaciğer hastalıklarında, vitaminlerin dolaşımda uzun süre kalması sonucu geçici olarak yüksek ölçümler görülebilir. Yüksek sonuçlar, takviye dozlarının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini gösterir.

Vitamin E (Alfa Tokoferol) düşüklüğü, genellikle yağ emilimi bozuklukları veya yetersiz beslenme sonucu gelişir. Düşük E vitamini düzeyleri, hücre zarlarının oksidatif hasara karşı savunmasız kalmasına neden olur.
Başlıca nedenleri:

• Kistik fibrozis, Crohn veya çölyak hastalığı gibi yağ emilimini bozan bağırsak hastalıkları,

• Kronik karaciğer yetmezliği,

• Prematüre (erken doğmuş) bebeklerde emilim sorunları,

• Uzun süreli düşük yağlı diyetler,

• Abetalipoproteinemi gibi nadir genetik hastalıklar.
  Eksiklik, kas zayıflığı, denge bozukluğu, görme problemleri, anemi veya bağışıklık sisteminde zayıflama ile kendini gösterebilir. Tedavi edilmediğinde nörolojik hasar riski artabilir.

Vitamin E testi, genellikle damardan alınan kan örneğiyle yapılır.
Numune, sarı veya kırmızı kapaklı serum tüpüne alınır. Test öncesinde 8–12 saatlik açlık önerilir, çünkü yağda çözünen vitaminlerin düzeyi beslenmeden etkilenebilir.
Kan alma işlemi kısa sürer ve ağrısızdır. Örnek alındıktan sonra kişi hemen günlük yaşamına dönebilir.
Laboratuvarda HPLC veya MS yöntemiyle analiz edilerek kandaki alfa-tokoferol konsantrasyonu belirlenir. Elde edilen sonuç, yaş, cinsiyet ve beslenme durumuna göre değerlendirilir.

Vitamin E (Alfa Tokoferol) testi genellikle 2–5 iş günü içinde sonuçlanır.
Testin çalışıldığı laboratuvarın donanımına ve örneğin dış merkeze gönderilip gönderilmediğine göre süre değişebilir.