Androstenedion Testi

Androstenedion testi, vücuttaki androstenedion hormonunun düzeyini ölçen bir biyokimya testidir. Androstenedion, hem kadınlarda hem erkeklerde bulunan bir cinsiyet hormonu öncülüdür ve testosteron ile östrojenin üretiminde ara basamak görevi görür.
Bu hormon, kadınlarda yumurtalıklarda (over), erkeklerde testislerde, her iki cinsiyette ise böbrek üstü bezlerinde (adrenal bez) üretilir. Kandaki androstenedion düzeyi, üreme sistemi, hormonal denge ve adrenal fonksiyonlar hakkında önemli bilgiler verir.
Test, androstenedion üretimini kontrol eden sistemlerin düzgün çalışıp çalışmadığını anlamaya yardımcı olur. Özellikle kadınlarda tüylenme (hirsutizm), adet düzensizlikleri ve polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlarda bu hormonun düzeyi sıkça değerlendirilir.
Ayrıca androstenedion seviyesi, böbrek üstü bezi tümörleri, konjenital adrenal hiperplazi (doğuştan adrenal bozukluklar) veya hormon dengesizliklerinin araştırılmasında da önemli bir parametredir.

Androstenedion testi, genellikle kadınlarda hormonal dengesizlik belirtileri görüldüğünde istenir. Doktor; tüylenme artışı, sivilce (akne), saç dökülmesi, ses kalınlaşması gibi erkek tipi özelliklerin geliştiği durumlarda bu testi talep eder.
Ayrıca menstrüel düzensizlikler, infertilite (kısırlık) veya androjen fazlalığı şüphesi olan hastalarda tanı koymak amacıyla kullanılır.
Erkeklerde ise test, erken ergenlik, testosteron üretim bozuklukları veya adrenal bez hastalıklarının araştırılmasında yardımcı olur.
Bebeklerde ve çocuklarda da doğuştan gelen hormon dengesizliklerini değerlendirmek için yapılabilir.

Androstenedion yüksekliği, vücudun normalden fazla androjen hormonu ürettiğini gösterir. Bu durum, genellikle polikistik over sendromu (PCOS), adrenal tümörler, konjenital adrenal hiperplazi veya Cushing sendromu gibi hormonal hastalıklarla ilişkilidir.
Kadınlarda yüksek androstenedion düzeyi adet düzensizliği, erkek tipi saç dökülmesi, sivilce ve vücutta aşırı tüylenme gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Erkeklerde ise erken ergenlik, kas kütlesinde artış veya testosteron fazlalığı belirtileri görülebilir.
Bazı ilaçlar (örneğin anabolik steroidler) da androstenedion seviyesinin geçici olarak yükselmesine neden olabilir.

Androstenedion düşüklüğü, genellikle böbrek üstü bezi veya gonad fonksiyonlarının yetersizliğiyle ilişkilidir.
Bu durum, hipopitüitarizm (hipofiz bezi yetersizliği), adrenal yetmezlik (Addison hastalığı) veya gonad gelişim bozuklukları gibi rahatsızlıklarda görülebilir.
Kadınlarda düşük androstenedion düzeyi düşük östrojen üretimine yol açarak cinsel isteksizlik, yorgunluk ve adet düzensizliklerine neden olabilir.
Erkeklerde ise testosteron üretiminin azalması, enerji düşüklüğü ve kas kaybı gibi etkiler ortaya çıkabilir.

Androstenedion testi, genellikle damardan alınan kan örneği ile yapılır. Testin sabah saatlerinde alınması önerilir çünkü androstenedion seviyesi gün içinde değişiklik gösterebilir.
Çoğu zaman açlık gerekmez, ancak bazı laboratuvarlar sabah aç karna örnek alınmasını ister.
Kan alma işlemi kısa sürer, ağrısızdır ve damar yoluyla örnek alınır. Kadınlarda hormon düzeyleri adet döngüsüne göre değiştiğinden, örnekleme günü doktor tarafından belirlenebilir.
Test sonrası kişi günlük yaşamına hemen dönebilir; özel bir bakım veya kısıtlama gerekmez.

Androstenedion testi genellikle 1–2 gün içinde sonuçlanır. Laboratuvarın kullandığı yönteme (ECLIA, ELISA, MS) ve yoğunluğuna göre süre değişebilir.